133. Ineke van Gent (GL) in reactie op Rouvoet – Er heerst in Nederland een moederschapscultuur – Waarom geen Taskforce Voltijd Min voor vaders

Waarom geen Taskforce Voltijd Min voor vaders?
Bron: De Volkskrant – OPINIE – Ineke van Gent – gepubliceerd op 05 augustus 2008 00:00, bijgewerkt op 15:11

Ineke van Gent (GroenLinks)

Minister Rouvoet moet het van Ineke van Gent niet bij woorden laten, maar jonge vaders een afdwingbaar recht op verlof geven waarbij hun loon wordt doorbetaald.

Er heerst in Nederland een moederschapscultuur. Familie, vrienden en buren zullen niet de vader, maar de aanstaande moeder vragen hoe ze ‘dat gaat regelen straks als de kleine er is’.

Niet de vader, maar de moeder krijgt te horen dat vier dagen werken wel erg veel is, dat ze het vast zwaar gaat krijgen met het in de steek laten van haar kind en dat het niet goed is voor kinderen zo vaak gedumpt te worden in de crèche.

Het vergt zelfvertrouwen en moed je tegen die cultuur te weren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel vrouwen er maar een beetje bij werken. In Nederland is het verschil tussen het aantal uren dat vrouwen werken en het aantal uren dat mannen werken het grootst van alle landen in Europa. Met als gevolg dat slechts 42 procent van de vrouwen economisch zelfstandig is.

De Taskforce Deeltijd Plus die tot doel heeft te stimuleren dat vrouwen meer uren gaan werken, kan op mijn steun rekenen. Maar een Taskforce Voltijd min voor mannen kan dat ook.

Niet dat ik er nou zo’n voorstander van ben om vanuit Den Haag te bepalen hoeveel uren mensen mogen werken of wie er de meeste zorg voor haar rekening neemt. Maar die beslissingen aan de keukentafel zijn slechts schijnbaar objectief. Er wordt gekeken naar wie het meest verdient, wie het kan regelen met de baas enzovoorts. Vrouwen trekken dan uiteraard aan het kortste eind.

De beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen zijn groot. Bovendien zijn veel managers wel genegen vrouwen gemakkelijk verlof te geven, maar hoeven mannen niet op dezelfde coulance te rekenen.

Dus ik stond te juichen toen ik las dat minister Rouvoet gaat komen met beleid dat regelt dat vaders meer kunnen zorgen (Binnenland, 28 juli). Het kabinet heeft het uiteindelijk toch begrepen, dacht ik. Want in de Emancipatienota van minister Plasterk deden mannen nog totaal niet mee.

Maar mijn gejuich verstomde snel toen ik las hoe minister Rouvoet van plan is er voor te gaan zorgen dat vaders meer tijd hebben voor hun kinderen. De analyse van de minister zat ik nog instemmend knikkend te lezen. Inderdaad, mannen nemen geen verlof op als het niet wordt betaald. En helemaal mee eens dat vaders de helft van het minimumloon, die je kunt krijgen als je deelneemt aan de levensloopregeling, niet interessant genoeg vinden en niet goed voor hun carrière.

Maar wat is het antwoord van de minister op deze glasheldere analyse? Hij wil het ouderschapsverlof flexibiliseren. Dat wil zeggen dat ouders meer zeggenschap krijgen over wanneer zij dit verlof kunnen opnemen.

Voor een aantal sectoren, bijvoorbeeld de bouw, is dit een goede maatregel: niet alle werkgevers zijn immers bereid de kersverse papa vrij te geven om thuis te genieten van de nieuwe aanwinst.

Maar het grootste probleem is hiermee nog niet opgelost, namelijk dat het vaderverlof onbetaald is. Als vaders vrij krijgen, zijn zij gedwongen hiervoor vakantiedagen op te nemen direct nadat hun baby is geboren. Terwijl ze niet bepaald op vakantie gaan.

Een pasgeboren baby is een klein wondertje, maar zet het leven ook op zijn kop. Het vele voeden en verschonen, gebroken nachten, kraambezoek: met de komst van een baby komt er heel wat op mensen af.

Op dit moment hebben vaders recht op twee schamele dagen kraamverlof. GroenLinks is gekomen met een initiatiefwet die deze twee dagen uitbreidt naar twee weken. Daarmee is het verlof én afdwingbaar én betaald. In het verleden hebben in ieder geval alle coalitiepartijen zich uitgesproken voor uitbreiding van het kraamverlof. En dus was ons voorstel vrij simpel. We houden de systematiek gelijk en breiden alleen het recht uit naar tien dagen.

Helaas blijkt dit de meeste partijen, waaronder CDA, PvdA en de ChristenUnie, toch te ver gaan. Terwijl veel andere Europese landen een nog ruimer vaderverlof kennen. Maar natuurlijk gaat het ons om het doel: meer tijd voor prille vaders om uitgebreid kennis te maken met het nieuwe leven in hun leven. En dus gaan wij op zoek naar een systematiek die wel kan rekenen op een Kamermeerderheid.

Minister Rouvoet kan natuurlijk ook met een goed voorstel komen. Maar een goed vaderverlofvoorstel voldoet wel aan beide, eerder genoemde criteria: het geeft werknemers een afdwingbaar recht op verlof én op doorbetaling van hun loon. Ik roep de minister van Gezin daarom op te komen met een Gezinsnota waarin niet alleen mooie woorden staan, maar ook de maatregelen die daarbij horen.