Paniek in kinderalimentatieland. De komst van de Wet hervorming kindregelingen moet het stelsel vereenvoudigen. Maar uit navraag bij familierechtadvocaten blijkt het tegendeel. Zowel advocaten, cliënten als rechters hebben moeite hun weg te vinden door het doolhof van kromme regels. Advocaten luiden de noodklok, door de nieuwe regelingen kunnen ze hun cliënten niet meer goed bijstaan. Een gevaar voor de rechtszekerheid.
In plaats van tien, zijn er nu vier kindregelingen. Zo verdwijnt bijvoorbeeld aan de betalerskant het fiscale voordeel. Maar ook de alleenstaande ouderkorting verdwijnt, daarvoor in de plaats komt een hoger kindgebondenbudget. Klinkt gunstig, maar de nieuwe wet heeft een aantal ongewenste bijeffecten.
Drie ongewenste bijeffecten van de Wet hervorming kindregelingen:
- Vader betaalt voor nieuwe liefde van moeder
- Vader betaalt helemaal geen alimentatie meer
- Sommige rechters passen de tremanormen niet meer toe, waardoor advocaten hun cliënten niet goed bij kunnen staan.
Vader betaalt voor nieuwe liefde van moeder
Krijgt mama een nieuwe liefde en gaat ze samenwonen, dan is papa de klos. Het verzamelinkomen van de moeder stijgt. Had ze voorheen recht op een kindgebondenbudget, dan zal ze daar vanwege haar gestegen verzamelinkomen nu geen recht meer op hebben. Terwijl de nieuwe partner niet onderhoudsplichtig is en de behoefte van het kind hetzelfde blijft. Het geld dat voorheen via het kindgebondenbudget binnenkwam, moet nu dus ergens anders vandaan komen. Het gevolg is dat de kinderalimentatie opnieuw berekend moet worden. “Uiteindelijk is de vader degene die hiervoor moet opdraaien. Omdat het kindgebondenbudget wegvalt zal hij veel meer alimentatie moeten gaan betalen. Dat valt toch niet uit te leggen aan een vader?”, vertelt Marjet van Yperen-Groenleer, advocate bij GMW Advocaten.
Vader betaalt helemaal geen alimentatie meer
In 2013 kreeg het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen 12.867 verzoeken binnen om te helpen bij het innen van de alimentatie, een stijging van 67% in vijf jaar. Maar de kans is groot dat, met name bij de minder hoge kinderalimentaties, de vader na een herberekening ook daadwerkelijk geen alimentatie meer hoeft te betalen. Dat neemt de overheid namelijk voor haar rekening in de vorm van een hoger kindgebondenbudget. Advocatenkantoren ervaren nu een run van vaders die verlaging willen aanvragen. “Het is ontzettend krom dat de overheid de betalingsverplichting van de vader overneemt”, zegt van Yperen-Groenleer.
Naast een verhoging van het kindgebondenbudget, is ook het wegvallen van het fiscale voordeel een reden om naar een advocaat te stappen en een herberekening aan te vragen. In de meeste gevallen valt die herberekening uit in het voordeel van de betalende vader. Terwijl zijn draagkracht groot genoeg is om maandelijks een steentje bij te dragen. “We zien dit vaak bij ouders die al wat langer gescheiden zijn en de alimentatie willen wijzigen. Het leidt soms tot zeer onredelijke situaties”, vertelt advocate Martine Gruiters van Van As Advocaten. Zo kan het zijn dat vaders straks lekker op Ibiza een luxe vakantie viert, in plaats van dat hij betaalt voor de opvoeding van zijn kind(eren).
Een gevaar voor de rechtszekerheid
Omdat de regels in sommige gevallen ontzettend scheef zijn, is het al een paar keer voorgekomen dat rechters de Tremanormen niet meer toepassen. Tremanormen worden door rechtbanken gebruikt om alimentaties uit te rekenen. Voor advocaten is het daarom lastig om hun cliënt zekerheid te bieden en kansen in te schatten. Advocaten zitten met hun handen in het haar. Ze kunnen geen goede inschatting maken omdat ze geen idee hebben wat er gaat komen. “Ik krijg te maken met kromme constructies die ik gewoon niet aan mijn cliënten krijg uitgelegd. Dat levert veel stress op, want mensen willen weten waar ze aan toe zijn”, vertelt van Yperen-Groenleer. “Het is roeien met de riemen die je hebt. Je moet wel.”
Toekomst
Wat de gevolgen van de nieuwe wetgeving zullen zijn, is lastig te zeggen. Zullen steeds meer rechters de Tremanormen niet meer toepassen? “Over een paar maanden zal meer duidelijk worden”, vertelt Gruiters. “Dan zijn er meer procedures geweest en weten we hoe andere rechters hier mee omgaan.”
Ook ligt er sinds 18 februari een nieuw wetsvoorstel van VVD en PvdA waarin wordt gepleit voor een vereenvoudiging van de regelgeving omtrent kinderalimentatie. De tijd zal leren wat het voorstel voor de praktijk gaat betekenen. “De toekomst voorspellen is ontzettend lastig”, zegt van Yperen-Groenleer. “Er zijn al zoveel initiatieven op dit punt de revue gepasseerd. Tot die tijd is het een feit dat de wetgeving veel te ingewikkeld is.”
Dit artikel is mogelijk in samenwerking met De Advocatenwijzer tot stand gebracht. Het gebrek aan goede informatievoorziening is voor De Advocatenwijzer aanleiding geweest de campagne ‘Kinderalimentatie 2015: wat verandert er voor u’ te lanceren. Doel van de campagne is om de nieuwe regels over kinderalimentatie inzichtelijk te maken en om alimentatiebetalers en –ontvangers bekend te maken met de gevolgen voor hun specifieke situatie. Benieuwd hoe de nieuwe regelingen voor u uitpakken? Check dan campagnes.deadvocatenwijzer.nl/alimentatie voor meer informatie.