Mijn vriendin en ik hebben drie dochters (1, 3 en 5 jaar). We vinden seksuele voorlichting heel belangrijk en zitten op veel punten wel op 1 lijn. We verschillen echter nogal in hoe we omgaan met bloot in huis. Ikzelf maak daar niet zo’n punt van en douche ook soms samen met de kinderen of loop bloot door het huis. Mijn vriendin schaamt zich erg voor haar lijf en vindt zichzelf te dik. Ze wil onze dochters graag meegeven dat zij (wel) trots op hun lichaam mogen zijn. Dat lukt denk ik niet door zelf zo geremd te zijn. Ik merk dat onze oudste dochter nu echt gaat merken dat haar moeder altijd snel een handdoek omslaat of bijvoorbeeld altijd een hemdje en korte broek aanhoudt op het strand. Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat mijn dochters dit gedrag niet over gaan nemen?

Antwoord

Wat goed dat jullie seksuele opvoeding belangrijk vinden en dat dit bespreekbaar is tussen jullie. Seksuele opvoeding is, zoals je zelf al aangeeft heel breed. Het gaat niet alleen om seksuele voorlichting. Kinderen leren ook de gehele dag door van alles over lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit in brede zin. Door in een gezin samen te leven, leren kinderen allerlei waarden en normen en sociale regels, zoals dat bloot zijn ‘erbij hoort’ of niet. Kinderen ontwikkelen gaandeweg vanaf de geboorte een soort ‘scenario’ van ideeën over seksualiteit. Dit is de basis voor hun verdere ‘verkenningstocht’ van seksualiteit in de puberteit.

Op zich is het geen probleem dat ouders enigszins verschillen in de seksuele opvoeding. Dit is zelfs logisch omdat seksuele opvoeding samenhangt met persoonlijke waarden en normen. Zolang je daar als partners samen geen strijd van maakt en er een eenduidige lijn is in wat jullie de kinderen willen bieden. Ik heb de indruk dat jullie dit allebei op een zo goed mogelijke manier vorm willen geven. Uit onderzoek blijkt overigens dat veel ouderparen (sterk) kunnen verschillen op het terrein van lichamelijkheid. Soms wil één van twee ouders uit schaamte liever niet seksueel voorlichten of douchet niet graag met zijn kind (Zwiep, 2008). Kinderen weten haarfijn dat hun opvoeders (soms) verschillen en maken daar graag gebruik van door bijvoorbeeld om een snoepje te vragen aan die ene ouder.

Het is heel jammer dat jouw partner het zelf zo lastig vindt om met haar eigen lijf om te gaan. Jullie zouden dit (nu of in de toekomst) eens open en eerlijk kunnen bespreken met de (oudste) kinderen. In feite ben je ook dan bezig met seksuele opvoeding. Gebruik voor een dergelijk gesprek een aanleiding. Dit kan een bijvoorbeeld vraag van jullie kind(eren) zijn over lichamelijkheid of intimiteit. Leg aan de hand van simpele voorbeelden uit dat mensen verschillen in behoeftes en gevoelens. Benadruk dat jullie het belangrijk vinden dit te respecteren. Leg daarnaast kort uit hoe de verschillen bij jullie in huis liggen en vraag de kinderen eens hoe zij het zelf vinden om bloot te zijn. Kinderen voelen ook als zij jong zijn vaak aan dat er iets is met lichamelijkheid. Openheid hierover draagt bij aan hun ‘vermoeden’. Jullie geven bovendien de boodschap mee dat seksualiteit in brede zin een bespreekbaar thema is.

Succes!

Channah Zwiep